Gỡ khó trong phát triển đảng viên mới ở vùng đồng bào công giáo Thủ đô- Bài 1

Bài 1: Nguy cơ “tre già” nhưng “măng chưa mọc”

Hiện nay, thành phố Hà Nội có 412 xứ, họ đạo, hơn 400 cơ sở thờ tự, gần 200.000 đồng bào theo đạo công giáo sinh sống tại 330 xã, phường, thị trấn, trong đó có 42 thôn công giáo toàn tòng. Mặc dù có sự vào cuộc quyết liệt của các cấp ủy, tổ chức đảng, nhưng từ năm 2018 đến nay, toàn Đảng bộ Thành phố chỉ kết nạp được 257 đảng viên là người có đạo công giáo (trung bình hơn 50 đảng viên/năm), chiếm 0,47% tổng số đảng viên mới kết nạp của toàn Đảng bộ. Cá biệt, không ít Chi bộ thôn công giáo toàn tòng nhiều năm liền không kết nạp được đảng viên mới, dẫn đến nguy cơ thiếu nguồn kế cận.

Gian nan “bài toán” tìm nguồn

Đảng bộ xã Hữu Văn, huyện Chương Mỹ, TP.Hà Nội hiện có 290 đảng viên, sinh hoạt tại 15 chi bộ, trong đó, có 2 Chi bộ thôn công giáo toàn tòng là Chi bộ thôn Mỹ Thượng và Mỹ Hạ. Nhiều năm qua, mặc dù Đảng ủy xã hết sức quan tâm đến công tác phát triển đảng viên là đồng bào công giáo, song do khó khăn trong công tác tạo nguồn nên việc kết nạp đảng viên mới ở 2 Chi bộ thôn công giáo toàn tòng không đạt được chỉ tiêu đề ra.

Đồng chí Phùng Duy Tố, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã băn khoăn chia sẻ: “Chi bộ thôn Mỹ Hạ có 8 đảng viên (trong đó, 2 người trên 80 tuổi, còn lại trung bình hơn 40 tuổi). Chi bộ có ít đảng viên, song điều đáng nói là, 7 năm gần đây, Chi bộ không kết nạp được đảng viên nào. Còn ở Chi bộ thôn Mỹ Thượng, hiện nay có 4 đảng viên (người ít nhất là 37 tuổi, cao nhất là hơn 60 tuổi). Là Chi bộ có số lượng đảng viên ít nhất Đảng bộ xã, độ tuổi trung bình của đảng viên cao, nhưng từ năm 2014 đến nay, Chi bộ thôn Mỹ Thượng cũng không kết nạp được đảng viên mới. Năm 2023, sau nhiều năm “chật vật tìm nguồn”, 2 Chi bộ thôn công giáo toàn tòng đã lựa chọn và đề nghị cử đi học lớp bồi dưỡng nhận thức về Đảng cho 3 quần chúng ưu tú. Dự kiến, Đảng ủy sẽ theo dõi, xem xét, kết nạp các quần chúng này vào Đảng trong năm 2024”.

Tìm hiểu được biết, toàn huyện Chương Mỹ có 57 thôn, xóm, khu dân cư tại 25 xã, thị trấn có đồng bào theo công giáo, với 28.000 tín đồ. Trong đó, có 6 thôn công giáo toàn tòng. Hằng năm, Huyện ủy Chương Mỹ giao chỉ tiêu kết nạp đảng viên cho các tổ chức Đảng trực thuộc, chú trọng phát triển đảng trong các chi bộ nông thôn, nhất là đối với các thôn có đồng bào theo đạo công giáo. Kết quả, các Đảng bộ tuy đều hoàn thành 100% chỉ tiêu kết nạp đảng viên được giao, song nguồn kết nạp chủ yếu là cán bộ, công chức, viên chức. Tỷ lệ đảng viên trẻ mới kết nạp ở nông thôn, nhất là đối với người theo đạo công giáo có xu hướng giảm.

Đồng chí Nguyễn Trường Năng, Trưởng ban Tổ chức Huyện ủy Chương Mỹ cho biết: “Phát triển đảng viên trong vùng đồng bào có đạo công giáo ở địa phương là một “bài toán” khó. Nguyên nhân chính bởi công tác tạo nguồn phát triển đảng tại những nơi này gặp rất nhiều khó khăn. Chủ yếu do một bộ phận không nhỏ quần chúng trong độ tuổi lao động có xu hướng đi làm ăn xa, hoặc chỉ tập trung phát triển kinh tế, không tham gia các hoạt động tại địa phương, không đủ điều kiện để tạo nguồn, đưa vào danh sách cảm tình Đảng. Qua các cấp ủy, chi bộ phát hiện, các tổ chức chính trị- xã hội giới thiệu, có người đủ điều kiện để phát triển đảng thì lại không “mặn mà” vào Đảng. Mặt khác, một số cấp ủy, chi bộ chưa nhận thức rõ vị trí của công tác xây dựng và phát triển đảng ở vùng có đồng bào theo đạo công giáo, nên chưa có quyết tâm cao trong chỉ đạo, tổ chức thực hiện, dẫn đến kết quả đạt được còn thấp. Từ năm 2020 đến nay, toàn huyện chỉ kết nạp được 7 quần chúng là người công giáo vào Đảng, trên tổng số 685 đảng viên mới kết nạp của toàn Đảng bộ.

Việc phát triển đảng viên trong vùng đồng bào có đạo không chỉ là "việc khó" ở huyện Chương Mỹ, mà là việc "khó" chung của nhiều địa phương khác ở TP.Hà Nội. Huyện Quốc Oai có hơn 5.000 người theo đạo Công giáo, chiếm 2,8% dân số toàn huyện, song mỗi năm cũng chỉ kết nạp được 1-2 đảng viên. Riêng năm 2022, toàn huyện không có đảng viên mới là người công giáo được kết nạp.

Còn tại huyện Hoài Đức, có 11.000 tín đồ công giáo ở 34 giáo họ, 6 xứ đạo, nhưng từ năm 2019 đến nay, Đảng bộ huyện cũng chỉ mới kết nạp được 4 đảng viên là người công giáo. Đặc biệt, tại thôn công giáo toàn tòng Cát Thuế, xã Vân Côn, có hơn 2.000 đồng bào theo đạo, nhưng từ năm 2019 đến năm 2022, Chi bộ thôn không có đảng viên mới được kết nạp. Đồng chí Nguyễn Đình Thành, Bí thư Chi bộ thôn Cát Thuế thẳng thắn bộc bạch: “Hiện Chi bộ Cát Thuế có 9 đảng viên, trong đó, chỉ có 1 đảng viên trẻ (32 tuổi), còn lại 5 đảng viên từ 38 đến 47 tuổi và 3 đảng viên tuổi trên 60. Đảng viên ngày một “già hóa”, vì vậy, hàng năm, Chi ủy, Chi bộ thôn đều đề xuất nhiều giải pháp quyết liệt để hoàn thành chỉ tiêu kết nạp đảng viên mới, song công tác phát triển đảng vẫn “giậm chân tại chỗ” do phải “đãi cát…tìm nguồn”. Mặc dù không đạt chỉ tiêu Nghị quyết Chi bộ đề ra, song không vì thế mà chúng tôi chạy theo số lượng để kết nạp đảng viên mới cho bằng được. Dù khó khăn, nhưng chúng tôi vẫn cố gắng phát hiện, bồi dưỡng những quần chúng thật sự tiêu biểu về phẩm chất đạo đức, lối sống, năng lực, uy tín để tạo nguồn phát triển đảng trong thời gian tới.

Việc khó, càng có nhiều quyết tâm

Được biết, ngày 08/2/2022, Ban Tổ chức Huyện ủy Phú Xuyên đã ban hành Chuyên đề số 01 về “Tăng cường công tác kết nạp đảng viên ở Chi bộ nông thôn và thôn có đạo thuộc Đảng bộ huyện Phú Xuyên giai đoạn 2022-2025” đã quán triệt, triển khai kịp thời đến các tổ chức cơ sở Đảng ngay trong năm.  Với đặc thù có gần 28.000 tín đồ theo công giáo (chiếm 14% dân số toàn huyện), là một trong các địa phương có nhiều người công giáo nhất ở Thủ đô. Những năm qua, công tác phát triển đảng viên trong vùng đồng bào công giáo trên địa bàn gặp nhiều khó khăn. Vướng mắc nhất ở đây là ở công tác tuyên truyền, vận động quần chúng. Bởi lẽ, đại đa số đồng bào công giáo ngoài tham gia phát triển kinh tế, sẽ dành nhiều thời gian tham gia các hoạt động, lễ nghi tôn giáo, ít tham gia các hoạt động chính trị, xã hội ở địa phương. Cùng với đó, một bộ phận quần chúng vẫn còn do dự, băn khoăn, sợ rằng khi vào Đảng sẽ “gò bó”, không được tham gia sinh hoạt tôn giáo. Chính vì vậy, dù đã cố gắng, nhưng trước năm 2022, nhiều Chi bộ công giáo toàn tòng tại huyện Phú Xuyên qua các năm không tạo được nguồn phát triển đảng.

Trước thực trạng trên, theo đồng chí Nguyễn Lương Quỳnh, Phó Trưởng ban Tổ chức Huyện ủy, thực hiện Chuyên đề số 01, Ban Tổ chức Huyện ủy đã tham mưu cho Ban Thường vụ Huyện ủy chỉ đạo các tổ chức đảng tăng cường rà soát, phát hiện, bồi dưỡng quần chúng ưu tú ở nông thôn, nhất là trong các thôn công giáo toàn tòng để xây dựng kế hoạch tạo nguồn kết nạp Đảng. Trong đó, giao chỉ tiêu cụ thể cho từng Chi bộ, lấy đó là một tiêu chí quan trọng để đánh giá, xếp loại tổ chức đảng hàng năm. Đặc biệt, Huyện ủy tiếp tục chỉ đạo các cấp ủy đảng, chính quyền cơ sở tăng cường xây dựng mối quan hệ gắn bó với chức sắc, chức việc công giáo, tranh thủ sự uy tín của họ để tuyên truyền giáo dân tích cực tham gia công tác đoàn thể, xã hội và các phong trào thi đua yêu nước.

Đồng thời, thông qua các đảng viên là người công giáo hiện đang giữ chức vụ cán bộ cốt cán ở địa bàn thôn như: Bí thư Chi bộ, trưởng thôn, Bí thư đoàn, Chi hội trưởng phụ nữ, trưởng ban công tác mặt trận... để vận động quần chúng là tín đồ công giáo, để mọi người hiểu rằng vào Đảng là vinh dự lớn lao và khi đứng trong hàng ngũ của Đảng, đảng viên theo công giáo vẫn được tham gia sinh hoạt tôn giáo, hoạt động tôn giáo trong các tổ chức tôn giáo đã được pháp luật công nhận, chấp hành pháp luật về tín ngưỡng tôn giáo. Từ đó, giới thiệu cho Chi bộ tạo nguồn bồi dưỡng kết nạp Đảng. Đặc biệt, các địa phương đẩy mạnh phát triển kinh tế, chăm lo ngày càng tốt hơn đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân vùng công giáo, tạo điều kiện để lớp trẻ làm giàu ở quê hương... Về nguồn kết nạp Đảng, tập trung vào thanh niên, có mở rộng đến hội viên hội nông dân, phụ nữ... Nhờ chủ động, quyết liệt trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo, từ chỗ chỉ kết nạp được 6 đảng viên là người công giáo năm 2021 (trước đó, có năm không kết nạp được đảng viên mới là người công giáo), đến năm 2022, toàn Đảng bộ đã kết nạp được 16 quần chúng công giáo vào Đảng, gấp 2,6 lần cùng kỳ. Có Chi bộ thôn công giáo toàn tòng Tầm Hạ, xã Quang Lãng, 10 năm gần đây không phát triển được đảng viên mới, thì năm 2022 đã kết nạp được 2 đảng viên. Đó là kết quả đáng khích lệ trong công tác phát triển đảng viên mới trong vùng đồng bào công giáo ở địa phương.

Theo Đề án “Nâng cao chất lượng kết nạp đảng viên ở Đảng bộ thành phố Hà Nội trong giai đoạn mới” của Thành ủy Hà Nội chỉ đạo Cấp ủy, tổ chức Đảng khu vực thôn, tổ dân phố, rà soát lực lượng quần chúng ở độ tuổi thanh niên và trung niên trong các thành phần dân cư, nắm chắc số lượng; quan tâm tạo điều kiện phát triển đảng viên là những đối tượng là trưởng thôn, tổ trưởng tổ dân phố chưa là đảng viên, người đã thực hiện xong nghĩa vụ quân sự, công an về tham gia công tác tại địa phương, đồng bào dân tộc thiểu số, đồng bào có đạo, có uy tín, mục đích phấn đấu đúng đắn và được nhân dân tín nhiệm… để xem xét kết nạp vào Đảng. Thực tế cho thấy, quần chúng là người có đạo công giáo được kết nạp vào Đảng đã phát huy được tính tiền phong, gương mẫu, trở thành hạt nhân nòng cốt trong tuyên truyền, vận động đồng bào theo đạo luôn chấp hành nghiêm chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, sống “tốt đời, đẹp đạo”, tích cực xây dựng nông thôn mới, xây dựng “Xứ, họ đạo tiên tiến”, hưởng ứng Phong trào thi đua “Mỗi người công giáo Thủ đô là một công dân tốt”, góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội.

Kinh nghiệm gỡ khó bài toán tìm nguồn của Đảng bộ huyện Phú Xuyên là bài học tham khảo hữu ích để các địa phương khác của Thành phố nghiên cứu, học tập, tiếp tục tìm những giải pháp tháo gỡ để nâng cao số lượng, chất lượng phát triển đảng viên ở vùng đồng bào công giáo, nhất là ở các thôn công giáo toàn tòng.

(Còn nữa)

Mạnh Quang