Chiến dịch tiến công Đường 9-Khe Sanh

QPTĐ-Cách đây tròn 50 năm, các đơn vị chủ công của Quân đội nhân dân Việt Nam đã mở Chiến dịch tiến công Đường 9-Khe Sanh, nhằm mục đích nghi binh chiến lược, thu hút, giam chân, tiêu hao, tiêu diệt một bộ phận sinh lực quân Mỹ. Đòn nghi binh này đã giành thắng lợi to lớn cả về chính trị lẫn quân sự, góp phần vào thành quả của cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Mậu Thân 1968; làm thay đổi cục diện chiến trường, đập tan ý chí xâm lược của Mỹ, đưa sự nghiệp kháng chiến bước sang giai đoạn mới.

Các đồng chí lãnh đạo và nguyên lãnh đạo Bộ Quốc phòng trao đổi với các đại biểu

trong giờ nghỉ giải lao tại Hội thảo khoa học “Chiến thắng Đường 9-Khe Sanh 1968 tầm vóc và bài học lịch sử”.   

                                           Ảnh: QĐND

Nói về cục diện chiến trường thời điểm đó, Thượng tướng Nguyễn Trọng Nghĩa khẳng định: Đầu năm 1965, trước sự phá sản của chiến lược “Chiến tranh đặc biệt”, Mỹ nhanh chóng triển khai chiến lược “Chiến tranh cục bộ”, ồ ạt đưa lính Mỹ cùng quân đồng minh vào miền Nam. Tuy nhiên, Mỹ đã không những không thực hiện được âm mưu phá hoại, kết thúc chiến tranh bằng quân sự của mình mà ngày càng sa lầy trong cuộc chiến.

Nhận thấy sự lúng túng, bế tắc của Mỹ, Bộ Chính trị đã quyết định mở cuộc  Tổng tiến công và nổi dậy Mậu Thân 1968, dùng đòn tiến công của bộ đội chủ lực vào hệ thống phòng thủ của Mỹ ở Đường 9-Khe Sanh, kết hợp với đòn tiến công chiến lược chủ yếu đánh vào thị xã, thành phố trọng điểm là Sài Gòn, Huế, Đà Nẵng đồng thời phát động người dân nổi dậy. Thượng tướng nhận định: “Chiến thắng Đường 9-Khe Sanh mang tầm vóc và ý nghĩa chiến lược quan trọng, gây chấn động nội tình nước Mỹ và thế giới, viết nên một “câu chuyện thần kỳ”, góp phần đảo lộn thế chiến lược trên chiến trường, giáng đòn nặng nề vào ý chí xâm lược của giới cầm quyền Nhà Trắng…

Nói về Chiến dịch Đường 9-Khe Sanh 1968, trong tham luận của mình, Thượng tướng Lê Chiêm, Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Quân ủy Trung ương, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng cũng làm rõ: Từ cuối năm 1967, trên cơ sở nhận định thời cơ “Chiến lược mới” có lợi cho cách mạng miền Nam đã xuất hiện, Bộ Chính trị, Ban Chấp hành Trung ương Đảng quyết định: “Chuyển cuộc chiến tranh cách mạng của nhân dân ta ở miền Nam sang một thời kỳ mới, thời kỳ tiến công và nổi dậy giành thắng lợi quyết định”. Thực hiện ý định chiến lược của Bộ Chính trị, Quân uỷ Trung ương chỉ đạo Bộ Quốc phòng, Bộ Tổng tham mưu xây dựng kế hoạch mở chiến dịch tiến công binh chủng hợp thành trên địa bàn Đường 9-Khe Sanh.

Đây là đòn nghi binh chiến lược nhằm thu hút các đơn vị quân chủ lực cơ động Mỹ và quân đội Sài Gòn ra Đường 9, tiêu hao, tiêu diệt và giam chân chúng tại đây, tạo thời cơ thuận lợi để quân và dân miền Nam mở cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Tết Mậu Thân 1968.

Từ đêm 20/1/1968, quân và dân ta bắt đầu tổ chức tiến công tập đoàn phòng ngự Đường 9-Khe Sanh của Mỹ. Trải qua gần 6 tháng chiến đấu liên tục, các lực lượng vũ trang ta đã kết hợp chặt chẽ giữa đánh nhỏ, đánh vừa, phối hợp nhịp nhàng giữa các lực lượng, binh chủng, phát huy cao độ thế trận tác chiến giữa các đơn vị chủ lực với thế trận chiến tranh nhân dân rộng khắp, tiêu diệt từng bộ phận, đánh bại các cuộc hành quân giải tỏa của địch. Không chỉ bao vây, cô lập lực lượng địch phòng ngự, Chiến dịch Đường 9-Khe Sanh đã thu hút và tiêu diệt một bộ phận quan trọng lực lượng tinh nhuệ của Mỹ và Sài Gòn ra ứng cứu giải toả, buộc địch phải nhanh chóng rút khỏi Khe Sanh.

Trải qua hơn 170 ngày đêm chiến đấu gian khổ, ngày 15/7/1968, Chiến dịch Đường 9-Khe Sanh kết thúc thắng lợi; ta đã phá tan hệ thống phòng thủ chiến lược của Mỹ trên Đường số 9, tiêu diệt một bộ phận quan trọng sinh lực địch, giải phóng Hướng Hoá (Quảng Trị), giữ vững tuyến đường chi viện Bắc-Nam; tạo điều kiện cho hướng tiến công chiến lược chủ yếu đánh vào các thành phố, thị xã trên toàn miền Nam.

5 thập niên đã trôi qua nhưng Chiến thắng Đường 9-Khe Sanh Xuân Hè-1968 vẫn mãi là biểu tượng sáng ngời của ý chí kiên cường, tinh thần quật khởi, quyết tâm chiến đấu, hy sinh, vì nền độc lập, tự do của của toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước.

Hiền Mĩ