Bảo tàng Chiến thắng B-52: Nơi lưu giữ chiến công hiển hách của quân và dân Thủ đô
QPTĐ-Được khánh thành ngày 22 tháng 12 năm 1997 nhân kỷ niệm 25 năm Chiến thắng “Hà Nội-Điện Biên Phủ trên không”, Bảo tàng Chiến thắng B-52 thuộc loại hình lịch sử quân sự, nằm trong hệ thống các bảo tàng của lực lượng vũ trang nhân dân. Với hơn 4.000 hiện vật các loại, Bảo tàng là trung tâm văn hóa lịch sử tiêu biểu của Thủ đô Hà Nội, đây cũng là địa điểm yêu thích của người dân Thủ đô nói riêng cũng như bạn bè trong và ngoài nước nói chung để được nghiên cứu, tìm hiểu về lịch sử hình thành, phát triển của LLVT Thủ đô, những chiến công oanh liệt của quân và dân Thủ đô, đặc biệt là Chiến thắng “Hà Nội-Điện Biên Phủ trên không”.
Địa chỉ đỏ giáo dục truyền thống
Có mặt tại Bảo tàng Chiến thắng B-52 vào một ngày tháng 4 rực rỡ nắng vàng, chúng tôi cảm nhận không khí sôi nổi, nhộn nhịp đang bao trùm toàn bộ khuôn viên. Lúc này, đội ngũ cán bộ, nhân viên của Bảo tàng đang tất bật với công việc đón tiếp các đoàn khách đến thăm quan. Theo chân đoàn khách là thầy, cô giáo và học sinh Trường Tiểu học I-sắc Niu-tơn, chúng tôi thăm quan một vòng quanh Bảo tàng. Giọng nói trầm ấm, cuốn hút của hướng dẫn viên cùng với những hiện vật, hình ảnh tái hiện sinh động khiến cho cả đoàn như đắm chìm vào trong những chiến công hiển hách của quân và dân Thủ đô. Từ truyền thống “Quyết tử để Tổ quốc quyết sinh” của lực lượng vũ trang Thủ đô Hà Nội qua các thời kỳ lịch sử, trận “Điện Biên Phủ trên không” với sa bàn diễn biến chiến dịch 12 ngày đêm tháng 12/1972 cho đến xác máy bay B-52 của Mỹ bị quân dân Thủ đô bắn rơi trong 12 ngày đêm… Trầm ngâm bên mô hình người chiến sĩ ôm bom ba càng, phía trên là dòng chữ “Chúng ta thà hy sinh tất cả, chứ nhất định không chịu mất nước, nhất định không chịu làm nô lệ… Giờ cứu nước đã đến. Chúng ta thà hy sinh đến giọt máu cuối cùng để gìn giữ đất nước”, cô giáo Trần Thu Trang, giáo viên trường Tiểu học I-sắc Niu-tơn cho biết: Hàng tháng, nhà trường luôn có một buổi học tập ngoại khóa để giúp cho học sinh có những trải nghiệm bổ ích. Và trong những ngày tháng 4 lịch sử này, chúng tôi lựa chọn Bảo tàng Chiến thắng B-52 là nơi để các em có một buổi học tập ngoại khóa thật là ý nghĩa. Chuyến thăm quan tại Bảo tàng sẽ giúp cho các em học sinh tiếp cận nhanh được với những kiến thức lịch sử, hun đúc tinh thần yêu nước, yêu đồng bào và nhất là ý chí quyết tâm vượt qua mọi khó khăn, luôn biết vươn lên để trở thành con người có ích cho xã hội.
Không chỉ có khách trong nước, Bảo tàng Chiến thắng B-52 còn là một điểm đến yêu thích của du khách nước ngoài khi tới với Thủ đô Hà Nội. Lý giải về điều này, anh Michel, một du khách đến từ đất nước Li-băng chia sẻ: Bên cạnh những địa điểm nổi tiếng như Hồ Hoàn Kiếm, Văn Miếu-Quốc Tử Giám, Chùa Một Cột…thì Bảo tàng Chiến thắng B-52 lại thu hút chúng tôi bởi sự độc đáo, không giống với bất kỳ bảo tàng nào trên thế giới. Ở đây chúng tôi có thể cảm nhận được tinh thần dũng cảm, ý chí sắt đá của quân và dân Thủ đô trước một đế quốc hùng mạnh, tựa như câu truyện ở phương tây về cuộc chiến giữa “chàng tí hon” Đa-vít và “gã khổng lồ” Gô-li-át. Mặc dù rất khó tin nhưng lại là sự thật và đấy là điều khiến chúng tôi phải đến nơi này trong thời gian du lịch tại Hà Nội.
Được biết, từ đầu năm đến nay, Bảo tàng Chiến thắng B-52 đã đón tiếp hàng vạn lượt khách trong nước cũng như quốc tế đến thăm quan, tìm hiểu. Số lượng du khách lớn như vậy đã chứng minh được vai trò, tầm quan trọng cũng như sức hút của Bảo tàng. Trao đổi với chúng tôi, Thượng tá QNCN Trịnh Thị Khuyến Lương, Phó Giám đốc Bảo tàng Chiến thắng B-52 cho biết: Kể từ khi thành lập đến nay, Bảo tàng luôn là địa chỉ đỏ trong việc tuyên truyền giáo dục truyền thống về chủ nghĩa anh hùng, cách mạng của các thế hệ cha anh đi trước, truyền thống “Quyết tử để Tổ quốc quyết sinh” của quân và dân Hà Nội trong các cuộc kháng chiến. Số lượng khách thăm quan luôn rất đa dạng, từ các cựu chiến binh, học sinh, sinh viên, dân quân tự vệ, thanh niên chuẩn bị lên đường nhập ngũ cho đến các du khách người nước ngoài… Quá trình đón và hướng dẫn, chúng tôi luôn cố gắng để lại những ấn tượng sâu sắc cho khách tham quan về những giá trị lịch sử đang được Bảo tàng lưu giữ. Ngoài ra, nhân các ngày lễ lớn, như kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ, 70 năm Giải phóng Thủ đô…, chúng tôi tổ chức các đợt triển lãm lưu động với mục đích giáo dục truyền thống cũng như tăng cường quảng bá hình ảnh của Bảo tàng Chiến thắng B-52, một địa chỉ đỏ về giáo dục truyền thống, tinh thần yêu nước của Thủ đô.

Nỗ lực lưu giữ cho thế hệ mai sau
Hiện nay, Bảo tàng Chiến thắng B-52 đang quản lý và trưng bày hơn 4.000 hiện vật đa dạng về chủng loại. Do đó, công tác quản lý, bảo quản luôn được đơn vị tiến hành một cách chặt chẽ, khoa học nhằm kéo dài tuổi thọ của các hiện vật. Thượng tá QNCN Trịnh Thị Khuyến Lương cho biết: Việc quản lý, bảo quản các hiện vật của Bảo tàng gặp không ít khó khăn do điều kiện thời tiết, chủng loại hiện vật không đồng đều, quân số cán bộ, nhân viên hạn chế… Chính vì vậy, mỗi khi tiếp nhận các hiện vật, chúng tôi đều đánh giá, phân loại kỹ càng về chủng loại, tình trạng để từ đó sắp xếp vào các khu vực phù hợp, thuận tiện cho việc bảo quản, niêm cất. Bên cạnh đó, chúng tôi cũng làm tốt công tác tuyên truyền, giáo dục nâng cao trách nhiệm cho đội ngũ cán bộ thuộc quyền, nhờ đó, công tác bảo quản các hiện vật luôn được duy trì nghiêm túc, bảo đảm chất lượng, hiệu quả. Ngoài ra, chúng tôi thường xuyên tổ chức các buổi thăm quan, học tập kinh nghiệm từ các Bảo tàng lớn trên địa bàn Thành phố, từ đó giúp cho cán bộ, nhân viên của đơn vị nâng cao trình độ, đáp ứng với yêu cầu nhiệm vụ.
Thực tế quan sát một buổi bảo quản, chúng tôi cảm nhận được một tinh thần nghiêm túc, tỉ mỉ, cẩn thận của cán bộ, nhân viên của Bảo tàng. Từng hiện vật được kiểm tra kỹ lưỡng về tình trạng, vệ sinh sạch sẽ rồi sắp đặt ngay ngắn lên giá. Nhìn cử chỉ nâng niu, nhẹ nhàng khi cầm trên tay những hiện vật mới thấy các cán bộ, nhân viên của đơn vị trách nhiệm, yêu nghề và thể hiện sự trân trọng như thế nào. Cặm cụi ghi lại tình trạng của hiện vật, Trung tá QNCN Phạm Văn Minh, nhân viên kiểm kê-bảo quản, Bảo tàng Chiến thắng B-52 cho biết: Những hiện vật tại đây đều mang ý nghĩa lịch sử quan trọng, do đó, việc bảo quản, giữ cho hiện vật không bị tác động bởi các yếu tố gây hư hỏng, mục nát là điều anh chị em trong đơn vị luôn đặt lên hàng đầu. Mặc dù làm công việc thầm lặng, xoay quanh với đồ vật, bảng kiểm kê khô khan nhưng chúng tôi luôn cảm thấy tự hào vì mình đã góp phần lưu giữ lại cho thế hệ sau những giá trị lịch sử của dân tộc.
Tạm biệt Bảo tàng Chiến thắng B-52 khi mặt trời đã bắt đầu ngả bóng, nhìn những khuôn mặt vui tươi, phấn khởi và xen lẫn niềm tự hào của các em học sinh khi lên xe ra về, chúng tôi mới thấy được giá trị to lớn mà Bảo tàng đã đem lại cho khách thăm quan đến với nơi đây.
Phạm Luân