Đại tá Phạm Đình Phong, Trưởng phòng Khoa học quân sự, Bộ Tham mưu, Bộ Tư lệnh Thủ đô Hà Nội: "Nhiệm vụ, giải pháp về kết hợp phát triển kinh tế -xã hội với đảm bảo quốc phòng, an ninh và đối ngoại"

QPTĐ-Phát biểu đóng góp văn kiện Trung ương, tôi xin tham luận nội dung  "Nhiệm vụ, giải pháp về kết hợp phát triển kinh tế - xã hội với đảm bảo quốc phòng, an ninh và đối ngoại" nhằm làm rõ thêm những đánh giá và quan điểm, chủ trương, nhiệm vụ, giải pháp của Đảng, góp phần hoàn thiện Báo cáo chính trị trình Đại hội.

Kính thưa Đại hội!

Trong bối cảnh tình hình quốc tế, khu vực và đất nước đang có nhiều biến chuyển sâu rộng, việc đánh giá kết quả và xác định phương hướng phát triển kinh tế - xã hội, QP-AN-ĐN là một nhiệm vụ hết sức quan trọng, mang tính chiến lược, đặc biệt trong bối cảnh Việt Nam bước vào kỷ nguyên mới, bởi vì quốc phòng, an ninh nó là yếu tố then chốt, là nền tảng vững chắc cho sự phát triển kinh tế - xã hội. Thực tiễn cho thấy: “Một nền quốc phòng vững mạnh, an ninh ổn định là điều kiện tiên quyết để thu hút đầu tư, phát triển thương mại, mở rộng thị trường, tạo môi trường hòa bình và an ninh để phát triển kinh tế”.

Kính thưa Đại hội!

Nhìn lại giai đoạn 2021–2025 vừa qua, nước ta đối mặt với rất nhiều khó khăn thách thức, song nước ta đã kiên cường vượt qua, giữ vững ổn định chính trị – xã hội và phát triển kinh tế với tốc độ tăng trưởng nhanh và bền vững.

Với kết quả nổi bật trong triển khai kết hợp, 5 năm qua Đảng và Nhà nước ta đã thể chế hóa chủ trương kết hợp KT-XH với QP-AN-ĐN trong hàng loạt văn bản chiến lược một cách đồng bộ, nhất quán; phát triển kinh tế gắn với bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa;  nhiều công trình hạ tầng được triển khai theo hướng lưỡng dụng cao; vai trò nòng cốt của lực lượng vũ trang tiếp tục được khẳng định; đối ngoại quốc phòng được mở rộng, hội nhập quốc tế đi vào chiều sâu - Đó là những thành tựu rất nổi bật không thể phủ nhận.

Hiện nay, thế giới đang bước vào một giai đoạn bất định sâu sắc: Cạnh tranh chiến lược giữa các cường quốc ngày càng khốc liệt; Chiến tranh cục bộ, an ninh phi truyền thống, biến đổi khí hậu, khủng hoảng năng lượng, an ninh mạng, an ninh kinh tế… nổi lên như những mối đe dọa mang tính toàn cầu. Khu vực châu Á – Thái Bình Dương, đặc biệt là biển Đông, tiềm ẩn nhiều nhân tố bất ổn. Trong nước, chúng ta phải đối mặt với những nguy cơ mới: Diễn biến hòa bình, tự diễn biến, tự chuyển hóa gắn với các hoạt động chống phá trên không gian mạng; Thách thức về công nghiệp quốc phòng chưa hiện đại, chậm ứng dụng công nghệ lưỡng dụng, nguồn nhân lực chất lượng cao chưa đáp ứng yêu cầu quốc phòng thời đại số...

Kính thưa Đại hội!

Trước những xu thế, yêu cầu mới, đòi hỏi chúng ta phải xác định rõ và nhất quán: Phát triển kinh tế - xã hội phải gắn chặt với củng cố quốc phòng, an ninh và mở rộng đối ngoại - Đây là một tất yếu khách quan, là nội dung cốt lõi trong chiến lược phát triển đất nước bền vững, đặc biệt trong điều kiện Việt Nam vừa hội nhập quốc tế sâu rộng, vừa phải bảo vệ độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ trong môi trường an ninh phi truyền thống ngày càng phức tạp và đa dạng. Quan điểm này không chỉ là nguyên lý phát triển biện chứng, mà là bài học lịch sử được đúc rút từ hơn 90 năm lãnh đạo cách mạng Việt Nam của Đảng.

Kế thừa kết quả đạt được của giai đoạn 2021–2025, trong điều kiện đất nước bước vào giai đoạn phát triển mới với yêu cầu cao hơn về tốc độ, chất lượng, chiều sâu và tính bền vững, nhiệm vụ kết hợp phát triển kinh tế - xã hội với bảo đảm quốc phòng, an ninh và đối ngoại trong giai đoạn 2026-2030 càng có ý nghĩa quan trọng hơn bao giờ hết. Tôi hoàn toàn nhất trí cao với báo cáo chính trị được Trung ương chuẩn bị rất công phu, toàn diện và nhiều đột phá đổi mới. Tôi xin tham luận một số giải pháp cụ thể, thiết thực và có tính chiến lược trọng tâm như sau.

Thứ nhất, cần hoàn thiện khung pháp lý liên quan đến tích hợp mục tiêu quốc phòng, an ninh vào phát triển KT-XH trong từng quy hoạch, chiến lược, kế hoạch cụ thể. Trong đó cần tập trung các nội dung trọng tâm:

- Ban hành các văn bản quy phạm pháp luật chuyên ngành, quy định rõ vai trò của Bộ Quốc phòng, Bộ Công an, các bộ, ngành trong phê duyệt, thẩm định các dự án có tác động đến an ninh – quốc phòng, nhất là tại khu vực biên giới, biển đảo, vùng sâu, vùng xa. Đồng thời xây dựng cơ chế kiểm soát an ninh kinh tế, đảm bảo các dự án FDI, PPP, BOT… không làm ảnh hưởng đến độc lập, chủ quyền quốc gia.

Thứ hai, quy hoạch, đầu tư phát triển hạ tầng lưỡng dụng cao, tạo thế trận phát triển gắn với quốc phòng:

Phát triển hạ tầng giao thông chiến lược (cao tốc, đường vành đai, sân bay, cảng biển, hành lang logistics xuyên biên giới…) phải bảo đảm gắn kết được với tính năng huy động phục vụ quốc phòng khi cần thiết. Các khu đô thị mới cần được quy hoạch phù hợp với bố trí thế trận quân sự; có thể chuyển đổi công năng nhanh chóng trong tình huống đặc biệt.

Thứ ba, phát triển công nghiệp quốc phòng hiện đại và lưỡng dụng, làm động lực tăng trưởng kép, tập trung vào công nghệ chế tạo chính xác, công nghệ lõi; hình thành các tổ hợp công nghiệp lưỡng dụng (kết hợp sản xuất quốc phòng – dân dụng công nghệ cao), thúc đẩy chuỗi cung ứng quốc gia độc lập, tự chủ. Mở rộng hợp tác quốc tế, chuyển giao công nghệ quốc phòng với các quốc gia có tiềm lực nhằm tăng tốc hiện đại hóa tiềm lực quân sự gắn với phát triển khoa học – công nghệ dân sự.

Thứ tư, nâng cao chất lượng nghiên cứu khoa học quân sự, dự báo chiến lược, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, đẩy mạnh đầu tư cho các đề tài nghiên cứu mang tính đón đầu, như chiến tranh mạng, chiến tranh không gian, quốc phòng trong thời kỳ hậu công nghiệp, tác chiến phi tiếp xúc. Đào tạo thế hệ cán bộ quân đội có tư duy chiến lược, hiểu sâu về khoa học quản trị quốc gia, an ninh số, kinh tế quốc phòng, ngoại giao quân sự, đáp ứng yêu cầu “bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa, từ khi chưa hình thành nguy cơ”.

Với tư tưởng xuyên suốt là: Mỗi công trình kinh tế phải là một yếu tố của thế trận phòng thủ, đồng thời là "pháo đài mềm" về quốc phòng; mỗi bước phát triển công nghiệp, hạ tầng đều phải gắn với bố trí thế trận tổng hợp. Mỗi bước phát triển kinh tế phải đi kèm nâng cao năng lực tự vệ của quốc gia. Mỗi người dân phải là một chiến sĩ gìn giữ hòa bình trong thời bình”.

Để thực hiện đồng bộ, hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp trên tôi xin kiến nghị Trung ương 3 vấn đề sau:

1. Trung ương cần nghiên cứu và sớm ban hành Nghị quyết chuyên đề về kết hợp KT-XH với QP-AN-ĐN trong kỷ nguyên số và chuyển đổi xanh, phát triển bền vững.

2. Ưu tiên bố trí ngân sách, nguồn lực phát triển các công trình, khu vực kinh tế-quốc phòng chiến lược có tính lưỡng dụng cao ở các vùng, địa bàn trọng yếu: Thủ đô Hà Nội, biên giới, hải đảo, Tây Nguyên, Tây Bắc.

3. Đẩy mạnh nghiên cứu khoa học quân sự ứng dụng trong phát triển kinh tế số, kinh tế tuần hoàn, kinh tế xanh gắn với bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa.