Ấm lên quan hệ “ngoại giao thể thao” Liên Triều?
QPTĐ-Sau những căng thẳng trong quan hệ Mỹ-Triều liên tục kéo dài trong năm 2017 đốt nóng bán đảo Triều Tiên, vào hai tháng đầu năm 2018, các động thái ngoại giao ban đầu giữa Hàn Quốc và Triều Tiên đã làm dịu bớt tình hình, cam kết cùng chung tay tổ chức thành công Thế vận hội Mùa Đông 2018 tại Peyongchang (Hàn Quốc) diễn ra từ ngày 9 đến 25-2 và Thế vận hội dành cho người khuyết tật kéo dài đến 18-3.
Các thành viên của đội cổ vũ Triều Tiên tại Thế vận hội mùa Đông Pyeongchang có mặt tại Hàn Quốc.
Là nước chủ nhà đăng cai, chính quyền Seoul sớm kêu gọi Bình Nhưỡng dừng các vụ thử tên lửa, hạt nhân, tránh gây căng thẳng, bảo đảm an ninh khu vực trong thời gian diễn ra Thế vận hội, đồng thời đáp ứng yêu cầu của Triều Tiên đặt ra, Hàn Quốc dừng các cuộc tập trận chung thường niên với Mỹ dự kiến diễn ra trong tháng 2. Giới quân sự và truyền thông Hàn, Triều cam kết không tuyên truyền, kích động gây hận thù, chia rẽ giữa hai nước. Động thái “rút củi đáy nồi” khá bất ngờ bằng biện pháp ngoại giao thể thao được thực thi, đã và đang làm ấm lên mối quan hệ theo xu hướng hòa bình, đối thoại trên bán đảo Triều Tiên. Liệu giấc mơ hòa hợp dân tộc, thống nhất giữa hai miền Liên Triều có trở thành hiện thực?
Không chỉ đáp ứng yêu cầu phối hợp bảo đảm an ninh với Hàn Quốc, Bình Nhưỡng đồng ý cử Đoàn vận động viên tham gia Olympic, cùng Seoul thành lập chung một đội khúc côn cầu thi đấu tại Thế vận hội, đặc biệt các vận động viên Hàn-Triều tham gia Lễ khai mạc, diễu hành chung dưới một lá cờ. Đây được xem là một hành động thiện chí về một kỳ “Olympic hòa bình”, mặc dù mối quan hệ Mỹ, Nhật và Triều Tiên chưa có dấu hiệu hạ nhiệt.
Ngày 6-2, con tàu Mangyingbong-92 trọng tải 9.700 tấn chở Đoàn nghệ thuật Samjiyon (Triều Tiên) hơn 140 thành viên và 230 cổ động viên cập cảng Mukho xứ Hàn. Con tàu như một khách sạn “5 sao” là nơi ăn, chốn nghỉ của Đoàn nghệ thuật Triều Tiên trong thời gian lưu diễn ở Hàn Quốc. Được biết, Đoàn nghệ thuật Samjiyon gồm các thành viên ban nhạc rock do đích thân ông Kim Jong-un tuyển chọn. Đoàn cổ động viên được tuyển chọn kỹ lưỡng, gồm các sinh viên nữ 20-22 tuổi, có khuôn mặt khả ái, được huấn luyện vũ công, âm nhạc và giao tiếp công chúng. Trước đó, vào các năm 2002, 2003 và 2005, dưới thời cố lãnh đạo Kim Jong-il, Triều Tiên đã cử Đội cổ động viên đến Hàn Quốc cổ vũ cho các đại hội thể thao do Seoul đăng cai.
Chính phủ Bình Nhưỡng cử phái đoàn 22 thành viên do Chủ tịch Quốc hội Kim Yong-nam dẫn đầu cùng bà Kim Yo-jong, Phó Chủ tịch Ủy ban Tuyên truyền Đảng Lao động Triều Tiên đến dự Thế vận hội và thăm Hàn Quốc trong 3 ngày (9-11/2). Chủ tịch Quốc hội Kim Yong-nam, 90 tuổi, là cựu Ngoại trưởng Triều Tiên, là 1 trong 3 nhân vật đương thời quyền lực nhất của Bình Nhưỡng. Bà Kim Yo-jong, 30 tuổi, Ủy viên dự khuyết Bộ Chính trị Đảng Lao động Triều Tiên, em gái út nhà lãnh đạo trẻ Kim Yong-un, là ngôi sao mới nổi, nhân vật đầy quyền lực của Bình Nhưỡng, đến Souel với tư cách Đặc phái viên đặc biệt của ông Kim Yong-un.
Phái đoàn cấp cao Triều Tiên đáp chuyên cơ đến sân bay Incheon (chiều 9-2), được sự bảo vệ nghiêm ngặt của lực lượng mật vụ và cảnh sát xứ Hàn, kịp tham dự Lễ khai mạc Thế vận hội. Trưởng đoàn Triều Tiên Kim Jong-nam ngồi cạnh bà Kim Yo-jong, ngay hàng ghế phía sau Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in, Phó Tổng thống Mỹ M.Pence và Thủ tướng Nhật Bản S.Abe. Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in và bà Kim Yo-jong đã có một biểu hiện thiện chí, tươi cười bắt tay nhau trên khán đài, trước ống kính phóng viên và hàng vạn người tham dự.
Ngày 10-2, tại Nhà Xanh-Phủ Tổng thống, Tổng thống Moon Jae-in đón, hội đàm với Đoàn đại biểu cấp cao Triều Tiên. Bà Kim Yo-jong chuyển Thư của nhà lãnh đạo Kim Jong-un gửi Tổng thống Hàn Quốc và mời Tổng thống Moon Jae-in tới thăm Bình Nhưỡng trong thời gian sớm nhất. Trong cuốn sổ lưu niệm dành cho các vị khách đến thăm Phủ Tổng thống Hàn Quốc, bà Kim Yo-jong viết: “Tôi hy vọng Bình Nhưỡng và Seoul sẽ xích lại gần nhau hơn như mong muốn của người dân hai nước và sự thịnh vượng, thống nhất sẽ đến trong tương lai không xa”.
Tổng thống Moon Jae-in khẳng định: Hàn Quốc sẽ “thiết lập những điều kiện cần thiết trong tương lai” để có thể tổ chức hội nghị cấp cao Liên Triều, đồng thời nhấn mạnh sự cần thiết của việc Triều Tiên nối lại các cuộc đối thoại với Mỹ. Phát ngôn viên Phủ Tổng thống Hàn Quốc Kim Eui-kyeom cho biết: Cuộc gặp giữa Tổng thống Moon Jae-in và Phái đoàn Triều Tiên diễn ra trong bầu không khí thân thiện. Hai bên trao đổi nhiều vấn đề về quan hệ song phương và vấn đề khác liên quan đến bán đảo Triều Tiên. Vào năm 2000 và 2007, Triều Tiên và Hàn Quốc đã từng tổ chức hai Hội nghị thượng đỉnh ở Bình Nhưỡng.
Trước đó (8-2), Đội cổ động viên Triều Tiên, tất cả là những cô gái “binh đoàn sắc đẹp”, mang trang phục áo đỏ, mũ đỏ, quần trắng, đi bốt cao, tham gia Lễ thượng cờ tại Làng Olympic ở Gangneung (tỉnh Gangwon), đã thu hút sự chú ý của các phóng viên quốc tế, trở thành tâm điểm của khán giả nước chủ nhà. Hình ảnh một nước Triều Tiên được cải thiện, gây sự hấp dẫn nhờ các cổ động viên xinh đẹp, năng động, trẻ trung, vừa di chuyển xếp hàng, vừa sử dụng thành thạo cả kèn đồng và trống đã được đăng tải dày đặc trên các báo xứ Hàn và phương Tây. Tuy nhiên, tại Bình Nhưỡng (8-2), Triều Tiên tổ chức duyệt binh mừng kỷ niệm 70 năm thành lập quân đội với sự tham gia của 10.000 binh sĩ và hàng trăm đơn vị vũ khí hạng nặng: Xe tăng, pháo binh, rốc-két, tên lửa đạn đạo liên lục địa.
Trưởng đoàn Mỹ-Ngoại trưởng R.Tillerson và Phó Tổng thống M.Pence tham dự Thế vận hội nhưng cố ý tránh, không tiếp cận với Phái đoàn Triều Tiên. Ngày trước đó, Phó Tổng thống M.Pence hội đàm với Thủ tướng Nhật S.Abe, cam kết gia tăng các biện pháp trừng phạt Triều Tiên. Mỹ điều thêm 2 tàu khu trục mang tên lửa tấn công đến vùng biển Nhật Bản “bảo đảm an ninh cho Thế vận hội”? Tuy nhiên, Mỹ vẫn để ngỏ về đàm phán song phương với Triều Tiên.
Dư luận quốc tế hoan nghênh việc đối thoại, giảm căng thẳng trên bán đảo Triều Tiên sau các cuộc thử tên lửa, hạt nhân của Bình Nhưỡng. Nga, Trung Quốc ngỏ ý muốn làm trung gian hòa giải, tháo gỡ nguy cơ xung đột Liên Triều.
HÀ NGỌC
